Einstaklingur og samfélag er grunnáfangi í félagsfræði sem fjallar um uppbyggingu samfélagsins og hvaða áhrif umhverfi hefur á einstaklinginn og líf hans. Nemendur læra að beita félagsfræðilegu sjónarhorni. Helstu kenningar félagsfræðinnar verða kynntar þ.e. samvirkni, samskipta- og átakakenningar, sem og frumkvöðlar félagsfræðinnar. Lögð er áhersla á að nemendur kynnist menningu ólíkra samfélagsgerða og öðlist færni í að taka virkan þátt í samfélagslegum umræðum, myndi sér skoðanir á meðvitaðan og gagnrýninn hátt. Nemendur læra félagsfræðileg hugtök og kynna sér félagslega þætti sem stýra hugsun og athöfnum einstaklinga innan samfélagsins. Meginmarkmið áfangans er að nemendur átti sig á því hvernig samfélagið hefur áhrif á þá og hvernig þeir geta haft áhrif á samfélagið.
Þekkingarviðmið
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
- hugtökum, kenningum og hugmyndum helstu frumkvöðla félagsfræðinnar
- menningu og félagsgerð ólíkra samfélaga
- félagsmótun og helstu félagsmótunaraðilum
- helstu félagslegu kerfum samfélagsins þ.á.m. fjölskyldan og stjórnkerfið
- lýðræði og mannréttindum og mikilvægi þeirra í alþjóðlegu samhengi
- réttindum og skyldum sínum gagnvart samfélaginu
Leikniviðmið
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
- beita algengustu hugtökum félagsvísinda á skýran og skilmerkilegan hátt
- greina stöðu sína innan samfélagsins og þau áhrif sem einstaklingar geta haft í samfélaginu
- gera grein fyrir einkennum og þróun ólíkra samfélaga
- tileinka sér umburðalyndi gagnvart ólíkum menningaheimum
- vinna sjálfstætt og nýta sér margvíslega tækni í sinni þekkingaleit
- skilja hvernig ákvarðanir eru teknar og vandamál eru leyst í lýðræðislegu þjóðfélagi
- miðla efni til samnemenda á skýran hátt
Hæfniviðmið
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
- tjá sig á skipulegan og gagnrýninn hátt um samfélagsleg álitamál
- leggja mat á heimildir og upplýsingar í félagsvísindum
- gera grein fyrir samspili þekkingar, umburðarlyndis og fordóma
- beita öguðum vinnubrögðum, tekið ábyrgð á eigin námi og unnið í samvinnu við aðra
- miðla efni til samnemenda á skýran hátt
- taka upplýsta ákvörðun og geta rökrætt lýðræðisvitund og jafnréttisvitund
- ræða siðferðileg álitamál og verða meðvitaður um réttindi sín og skyldur í samfélaginu
- verða virkur og ábyrgur borgari í lýðræðislegu samfélagi
Nánari upplýsingar á námskrá.is